Tone otpada bačenog pored rijeka ili direktno u vodene tokove koji teku kroz tri zemlje na kraju se akumuliraju i stvaraju barijere za smeće u rijeci Drini u istočnoj BiH tokom vlažnog zimskog vremena i početkom proljeća.
Ove nedelje, rijeke na Balkanu su ponovo postale ogromne plutajuće deponije zatrpane plastičnim flašama, zarđalim buradima, polovnim gumama, kućnim aparatima, naplavljenim drvetom i drugim smećem koje rijeke pokupe iz svojih pritoka.
Riječna ograda koju je postavila BiH hidroelektrana, nekoliko kilometara uzvodno od njene brane u blizini Višegrada, pretvorila je grad u regionalnu deponiju, žale se lokalni aktivisti za zaštitu životne sredine.
Obilna kiša i neuobičajeno toplo vrijeme tokom protekle nedelje doveli su do izlivanja mnogih reka i potoka u BiH, Srbiji i Crnoj Gori, poplavivši okolna područja i primoravši na desetine ljudi da napuste svoje domove. Temperature su u petak pale u mnogim oblastima pošto je kiša prešla u snjeg.
Ekološki aktivisti: Opasnost po zdravlje i sramota za sve nas
„Proteklih dana imali smo dosta padavina i bujičnih poplava i ogroman dotok vode iz pritoka Drine u Crnu Goru koji sada, na sreću, jenjava. Nažalost, ogroman priliv smeća nije prestao“, rekao je Dejan Furtula iz ekološke grupe Eko Centar Višegrada, prenosi AP.
Rijeka Drina teče 346 kilometara od planina sjeverozapadne Crne Gore kroz Srbiju i BiH, a neke od njenih pritoka su poznate po svojoj smaragdnoj boji i pejzažima koji oduzimaju dah. Dio uz granicu između Bosne i Hercegovine i Srbije popularan je među splavarima kada nije „sezona smeća“.
„Procjenjuje se da se oko 10.000 kubnih metara otpada nagomilalo iza barijere za smeće rijeke Drine poslednjih dana“, rekao je Furtula.
Ista količina izvučena je i poslednjih godina sa tog područja rijeke. Uklanjanje smeća u prosjeku traje do šest mjeseci. Završava na opštinskoj deponiji u Višegradu, za koju Furtula kaže da „nema ni dovoljan kapacitet za rukovanje gradskim komunalnim otpadom“.
„Požari na opštinskoj deponiji uvijek gore“, rekao je on, nazivajući uslove tamo „ne samo ogromnom opasnošću po životnu sredinu i zdravlje, već i velikom sramotom za sve nas“.
Decenijama nakon razornih ratova 1990-ih koji su pratili raspad Jugoslavije, Balkan zaostaje za ostatkom Evrope i ekonomski i u pogledu zaštite životne sredine. Zemlje regiona su postigle mali napredak u izgradnji efikasnih, ekološki prihvatljivih sistema odlaganja smeća uprkos tome što traže članstvo u Evropskoj uniji i usvajaju neke od zakona i propisa EU, navodi AP.
Divlje deponije otpada su rasute po brdima i dolinama širom regiona, dok smeće zatrpava puteve, a plastične kese vise sa drveća.
Pored zagađenja rijeka, mnoge zemlje na Zapadnom Balkanu imaju i druge probleme sa životnom sredinom. Jedan od najhitnijih je izuzetno visok nivo zagađenja vazduha koji utiče na veliki broj gradova u regionu.
„Ljudi se moraju probuditi za ovakve probleme“, rekao je meštanin Višegrada Radoš Brekalović.
