Znakovi i uticaji klimatskih promjena – poput porasta nivoa mora, topljenje leda i ekstremne vremenske prilike – porasli su u periodu od 2015. do 2019. godine što predstavlja i najtopliji petogodišnji period u istoriji mjerenja, stoji u izveštaju Svjetske meteorološke organizacije (VMO).
Kako se navodi, globalna prosječna temperatura porasla je za 1,1 stepen Celzijusa od predindustrijskog perioda, a 0,2 stepena u periodu 2011-2015.
Izvještaj UN pruža jedinstvenu ocjenu stanja planete pod sve većim uticajem klimatskih promjena, uz naglašenost hitnih klimatskih akcija.
Kada je riječ o koncentraciji gasova sa efektom staklene bašte, pokazalo se da je u periodu od 2015. do 2019. godine došlo do stalnog povećanja nivoa ugljen-dioksida i drugih ključnih gasova za gotovo 20 odsto u odnosu na prethodnih pet godina.
„Uzroci i uticaji klimatskih promjena se povećavaju, a ne usporavaju“, rekao je generalni sekretar Svjetske meteorološke organizacije Peteri Talas.
„Porast nivoa mora se ubrzava i zabrinuti smo da che se naglo topljenje ledenog pokrivača na Antarktiku i Grenlandu nastaviti u budućnosti. Kao što smo vidjeli ove godine sa tragičnim efektima na Bahamima i u Mozambiku, porast nivoa mora i intenzivne tropske oluje dovele su do humanitarnih i ekonomskih katastrofa.“
Kako je naveo, važno je da smanjimo emisiju gasova sa efektom staklene bašte, posebno iz proizvodnje energije, industrije i transporta.
Tokom petogodišnjeg perioda 2014-2019. godine stopa rasta srednjeg globalnog nivoa mora iznosila je 5 milimetara godišnje, u poređenju sa 4 milimetara godišnje u periodu 2007-2016, pokazuje izvještaj UN.
Navodi se i da se količina leda koja se godišnje gubi na Antarktiku povećala najmanje šest puta.
Takođe, više od 90 odsto viška toplote na planeti izazvane klimatskim promjenama čuva se u okeanima, odnosno okean apsorbuje oko 30 odsto godišnje emisije ugljendioksida.
Međutim, apsorbovani ugljendioksid reaguje sa morskom vodom i mijenja kiselost okeana, tako da je od početka industrijske revolucije došlo do povećanja kiselosti vode za 26 odsto.
Kako se dalje navodi u izvještaju, više od 90 odsto prirodnih katastrofa povezano je sa vremenskim prilikama.
Dominantne katastrofe su oluje i poplave, koje su uzročnik najvećih ekonomskih gubitaka, dok su toplotni talasi i suša doveli do gubitaka ljudskih života, intenziviranja šumskih požara i gubitka poljoprivrednih prinosa.
Lideri iz 64 drzzave, Evropske unije, više desetina kompanija i banaka, nekoliko gradova i država predstaviće planove na klimatskom samitu.
Tanjug
