OKSFORD – SAD gube „gasni rat“ sa Rusijom, koja bi pristankom na manje cijene mogla da podijeli EU i učini je zavisnom od svog gasa, ocjenjuje saradnik Instituta za energetska istraživanja na Oksfordu DŽejms Henderson.
Relativno jeftiniji ruski gas toliko je privlačan da već dovodi do raskola u Evropi.
NJemačka nastoji da izgradi nove gasovode /Sjeverni tok 2/ i sve se više oslanja na ruski gas iz komercijalnih razloga, bez obzira na „povike“ iz Brisela da treba naći alternativne dostavljače.
Ako se „Gasprom“ nastavi prilagođavati, ako pristane da smanji cijene i promijeni način poslovanja u Evropi, u potpunosti će uspjeti da sačuva lidersku poziciju u narednim decenijama, a to je upravo ono što Brisel pokušava da izbjegne.
Situacija na međunarodnom tržištu bitno se promijenila i ne odgovara ranijim optimističnim predviđanjima Vašingtona, jer Amerika trenutno ne samo da nije konkuretna u Aziji nego rizikuje da se suoči sa neočekivanim rezultatima u Evropi.
Izvoz gasa iz SAD, koji treba da počne u februaru ili martu, mogao bi dovesti do neočekivanih posljedica po Ameriku i ojačati pozicije Rusije na evropskom tržištu.
Cijena gasa značajno je pala prateći cijenu nafte i sada ne pokriva troškove pretvaranja gasa u tečno stanje, niti transport na veliku udaljenost.
Osim toga, potražnja u Aziji nije kontinuirano rasla. Japan, kojem je gas bio potreban poslije havarije na Fukušimi, riješio je svoje probleme, a kineska ekonomija pokazuje usporovanje rasta.
Osim toga, Kina ima mnogo mogućnosti da zadovolji svoje potrebe za gasom, uključujući i nove ugovore s Rusijom, navode stručnjaci.
Treći udar na američke planove u Aziji predstavlja pokretanje gasnih projekata u Australiji, koja je blizu prodajnog tržišta, dok su američki gasni terminali u znatno udaljenijem Meksičkom zalivu.
U takvim uslovima jedinstvena alternativa za američke kompanije je Evropa, ali ni tamo nije sve jednostavno.
Terminali za prijem tečnog gasa nalaze se samo u zapadnoj Evropi, a u istočnoj, koja je glavni potrošač, treba izgraditi nove gasovode.
U međuveremnu, Rusi već imaju sve to i samo od njih zavisi da li će nastaviti i ojačati svoj gasni monopol u Evropi, što će im pomoći da ostvare i jak politički uticaj.
SRNA
