ZVORNIK – Sveti Sava je smatrao da je srpski jezik svjetlost razuma i da svako ko misli da pripada Srbima mora da zna srpski jezik i to tako da ga ne miješa sa drugim jezicima, rekao je na sinoćnjoj Svetosavskoj akademiji prof dr Miloš Kovačević sa Filološkog fakulteta u Beogradu i Palama.
– Vrlo malo je poznato da je Sveti Sava, ne samo prvi srpski književnik, utemeljitelj škola i prosvjete kod Srba, već i da je prvi pisao na srpskom jeziku. Prvo djelo „Žitije“ Svetog Stefana napisano je starosrpskim jezikom i u tom djelu Sveti Sava se osvrće na to šta je srpski jezik, odnosno da je svjetlost razuma i da svako ko misli da pripada Srbima mora da zna srpski jezik i to tako da ga ne miješa sa drugim jezicima. Kad danas to pogledate, onda dolazite u situaciju istu koja je bila u vrijeme Svetoga Save. Danas se borimo za čistotu i za srpski jezik pod velikim uticajem anglicizama, engleskog jezika i drugih uticaja, a i u Savino doba očito je bilo isto – istakao je u besjedi Kovačević.
On je poručio da je čuvanje nacionalnog identiteta jednako čuvanju jezika i da je tako bilo i u Savino doba.
– Vrlo malo je takođe znano da je Sveti Sava prvi, prenoseći mošti svoga oca u Studenicu, stavio ćirilicu na ikone, odnosno prvi je upotrebio ćirilicu u crkvi, u ikonopisu. Ćirilica je bila duhovna vertikala srpskog naroda od Svetoga Save do Tita, dok od Tita na ovamo niti smo imali srpski jezik, niti Svetog Savu kao slavu, niti ćirilicu – kazao je Kovačević.
On je naglasio da je Sveti Sava prvi utemeljio državotvornost Srbije, te da niko prije njega nije, gotovo ni u jednoj zemlji u svijetu, napravio zakonopravilo.
– Taj nomokanon koji je zakonopravilo Svetog Save zapravo je prvi pravni spis jedne prave evropske države. Danas, kad se srpski istoričari i drugi pozivaju na to gdje počinje demokratija i pravni spisi, svi se pozivaju na magna kartu u Engleskoj, Američki Ustav, a to je sve bilo pet vijekova poslije Svetog Save – istakao je Kovačević.
Protojerej sravrofor Vidoje Lukić poželio je prisutnima da im ovi dani budu na ukrepljenje duše i tijela, na utvrđenje vjere, jačanje ljubavi prema Svetom Savi.
– Sveti Sava ne zaslužuje da se slavi samo jedan dan, nego da ga se što češće sjećamo, da nam bude primjer i obrazac u svim našim nastojanjima, sferama života, jer je on bio grandiozna ličnost, prvi u mnogo čemu, skoro pa u svemu, i takoa neka bude primjer i nama, da se, ugledajući se na njega, trudimo da damo maksimum u svom načinu djelanja, sferi života i rada – poručio je Lukić.
Predsjednik zvorničke SPKD „Prosvjeta“ Radosav Perić podsjetio je da je Svetosavska akademija pod ovim imenom najstarija kulturna i duhovna manifestacija u Republici Srpskoj koju 23 godine organizuje „Prosvjeta“ u saradnji sa Srpskom pravoslavnom crkvom, osnovnim i srednjim školama, domaćinom Domom omladine, a pod pokroviteljstvom Opštine Zvornik.
– Društvo prosvjeta je osnovano 1902. godine a obnovljeno 1990. godine. Bilo je i ostalo svetionik i čuvar srpske kulture, imena i duhovnosti zajedno sa SPC, kako nam je u amanet ostavio Sveti Sava i zato smo i mogli izdržati sve nedaće i opstati – rekao je Perić.
Za muzički dio Svetosavske akademije bilo je zaduženo Prvo zvorničko pjevačko društvo „Izvornik“, najljepše moguće interpretirajući odabrani muzički repertoar, a u programu su učestvovali i učenici Tehničkog školskog centra i Srednjoškolskog centra „Petar Kočić“, glumeći i recitujući prigodne dramske prikaze i tekstove.
